Nieuwsarchief Digitale Gemeente Borsele donderdag 3 november 2005

Reactie na kernramp moet beter

Oefening overheden rond radioactieve wolk stemt in grote lijnen tevreden

De manier waarop overheden en hulporganisaties in mei hebben gereageerd op een gesimuleerd ongeluk in de kerncentrale is Borssele is 'bemoedigend'. 'Het systeem kernongevallenbestrijding heeft op hoofdlijnen gefunctioneerd, maar op veel plaatsen is nog verbetering mogelijk en noodzakelijk.'.

Dat staat in de evaluatie van de rampenoefening die vandaag wordt aangeboden aan de Tweede Kamer en de gemeenteraad van Borsele.

Op 25 mei waren ruim duizend personen van zestig verschillende organisaties betrokken bij de Nationale Stafoefening Nucleair 2005. Nagespeeld werd dat uit de kerncentrale in Borssele een radioactieve wolk ontsnapte die door de wind over de Westerschelde richting Terneuzen dreef. Er werd vooral geoefend in vergaderzalen: de bedoeling was te testen hoe overheden en hulporganisaties - van minister tot brandweerman - reageren op een onvoorspelbaar en steeds ernstiger rampscenario.

Evaluatie
De evaluatie - onder meer door onafhankelijke internationale waarnemers - wijst uit dat grote veranderingen in de aanpak van een ernstig kernongeval niet nodig zijn. Wel moet een aantal zaken worden bijgesteld.

In de eerste uren van de oefening is snel en effectief gereageerd door de kerncentrale en de gemeente Borsele. Het optreden van de gemeente wordt 'voortvarend' genoemd. Haperingen traden op toen de provinciale en landelijke overheid gingen meedoen.

De informatievoorziening aan de verschillende bestuursniveaus en de afstemming daarvan was niet goed en dient op korte termijn significant te worden verbeterd'.

Verder bleken de ministeries van deskundigen uiteenlopende adviezen te ontvangen. Voor veel bestuurders waren de adviezen bovendien te technisch om de precieze gevolgen te kunnen inschatten. Op regionaal niveau was de informatievoorziening aan de bevolking niet in orde. Zo meldde rampenzender Omroep Zeeland om twee uur 's middags dat om vier uur een evacuatie zou plaatsvinden, terwijl dat besluit nog niet was genomen. Uiteindelijk begon de (fictieve) evacuatie een uur later.

Te laat
Ook werden de meetresultaten van radioactieve straling te laat doorgegeven aan ministeries. Die begonnen daardoor aan het begin van de avond de hulpoperatie in te perken, terwijl nog geen uur daarvoor een grote uitstoot van radioactief materiaal buiten de kerncentrale was gemeten. "Het algemene beeld dat uit de verzamelde waarnemingen ontstaat, is dat informatie met grote vertraging werd uitgewisseld", aldus het evaluatierapport.

"Vertragingen met enkele uren waren geen uitzondering, zelfs binnen coördinatiecentra." Ook blijken procedures in België en Nederland uiteen te lopen. In België werden al jodiumpillen uitgedeeld, toen dat in Nederland nog niet nodig werd geacht.

Brief
In een brief die vandaag of morgen uitgaat naar de Tweede Kamer melden staatssecretaris Van Geel (CDA, Milieu) en minister Remkes (VVD, Binnenlandse Zaken) bovendien dat tegen de verwachting in ter plaatse onvoldoende jodiumpillen aanwezig waren.

Burgemeester J. Gelok van Borsele is blij dat geconstateerd wordt dat de lokale overheid in de eerste uren effectief en adequaat wist te reageren. Hij bevestigt dat de communicatie tussen verschillende overheidslagen en hulporganisaties haperde en overweegt in voorkomende gevallen in Borsele te blijven en niet te verhuizen naar het regionaal coördinatiecentrum in Middelburg. De rol van Omroep Zeeland als rampenzender en journalistiek medium moet volgens hem nader worden bekeken. Gelok stelt dat de rampoefening de voorbereiding op een eventuele ramp nu al heeft verbeterd.