Algemene informatie over Oudelande

Oudelande, 'oud land tssen nieuwe polders'.

Karakteristiek voor het dorp zijn de leilinden langs de straten. Bij de 15e-eeuwse kerk met een toren uit ca. 1400 staat een oude kastanjeboom met eromheen een zogenaamde 'klapbanke'. Hier werden (en worden) de dorpsroddels uitgewisseld.

Het dorp Oudelande is ontstaan op de wat hoger gelegen kleiplaatgronden in een door kreken doorsneden gebied tussen Baarland en Ellewoutsdijk. De eerste bewoning zal plaats gehad hebben in de periode vóór de eerste bedijkingen. Gezien de ligging van het dorp, in het westen van de Baarlandpolder, is Oudelande vanuit Baarland gesticht. In die tijd werd vanuit dit gehucht het land in cultuur gebracht door het aanbrengen van dammen en dijkjes. Kerkelijk wordt Oudelande pas als een zelfstandige parochie vermeld in 1280. Dat zal te maken gehad hebben met het feit dat Oudelande zich slechts langzaam tot een kleine dorpsgemeenschap ontwikkelde.

In de Middeleeuwen kwam het in rangorde zelfs na Bakendorp. Gedurende de 16de en 17de eeuw was het niet meer dan een verzameling huisjes rond de kerk. Ambachtslieden, zoals de timmerman en de schilder, konden er geen droog brood verdienen. In voorkomende gevallen werden die vanuit Baarland ontboden. Tot in de 20ste eeuw bleef Oudelande afhankelijk van de landbouw. Het lot van de inwoners werd bepaald door de golfbewegingen van agrarische depressies en opgaande conjunctuur. Nog steeds is Oudelande een landbouwdorp. Het lindegroen langs de straten en de klapbank onder de statige kastanjeboom tekenen de sfeer door de eeuwen heen. Het cultuurpatroon was daardoor statisch. Er was slechts een geleidelijk aanpassen aan nieuwe omstandigheden.

Oudelande heeft zeker geen rijke en bewogen geschiedenis. Er heeft nooit een kasteel gestaan en er bestond geen roemrucht adellijk geslacht met de naam 'Van Oudelande'. De adellijke bezitters woonden op de Hellenburg en het Hof van Baarland. Oudelande lag niet aan de zee, dus zijn er ook geen verhalen over schippers, havens of dijkdoorbraken. Er was geen meestoof. Na 1600 had Oudelande zelfs geen eigen molen meer. In de literatuur komt Oudelande weinig voor. Kroniekschrijvers geven over andere dorpen wel eens bijzonderheden. Oudelande wordt met één enkele regel afgedaan of helemaal niet vermeld.

Repro oude ansicht omstreeks 1915 Burgemeester van Lierestraat. Oktober 1984 Gezicht vanaf de toren op de Lindestraat. September 1991 Oud gemeentehuis en toren N.H.-kerk. Maart 1985 Toren N.H.-kerk met oude travaille. Augustus 1991 Toren N.H.-kerk met bloeiende boompgaard. April 1995 Gezicht op het dorp met boomgaard. April 1995

Plaatjes van Oudelande
Situatie Oudelande in 1850, 1910 en 2003 in één .pdf-bestand(565kB).
Kaart uit 1865 van Oudelande
Oudelande in Wikipedia
Oude foto's zijn te vinden op Zeelandboek.
Foto's, prentbriefkaarten en affiches in de Beeldbank Zeeland (type Oudelande in)
Tevens op de website van Wim Hoogerdijk.
Foto's van Oudelande in het nationale archief.
Publicaties over Oudelande, te koop bij de gemeente Borsele.

Verdere wetenswaardigheden over Oudelande:
De theetuin in Oudelande
Hofstede camping Lambrechtshoeve
Wijnmakerij de Hellenburg
Wijngaard de Oorsprong

Filmpjes over Oudelande